UKIMWI bado ni changamoto kubwa ya kiafya nchini Tanzania, licha ya jitihada kubwa za Serikali na wadau wa afya katika kutoa elimu, vipimo, tiba na huduma za kinga. Katika makala hii, tunakuletea mikoa inayoongoza kwa UKIMWI Tanzania, kwa kutumia takwimu za hivi karibuni kutoka Tume ya Kudhibiti UKIMWI Tanzania (TACAIDS) na taasisi za afya kama NACP.
Kiwango cha Maambukizi ya UKIMWI Tanzania kwa Ujumla
Kwa mujibu wa ripoti ya hivi karibuni (2022–2023), kiwango cha wastani cha maambukizi ya VVU nchini Tanzania ni takriban 4.7% kwa watu wenye umri kati ya miaka 15–49. Hata hivyo, kiwango hiki kinatofautiana kutoka mkoa hadi mkoa, kutokana na sababu mbalimbali kama mila, shughuli za kiuchumi, elimu ya afya na mtindo wa maisha.
Mikoa Inayoongoza kwa UKIMWI Tanzania (Takwimu za Karibuni)
| Nafasi | Mkoa | Kiwango cha Maambukizi (%) |
|---|---|---|
| 1 | Njombe | 11.4% |
| 2 | Iringa | 11.3% |
| 3 | Mbeya | 9.3% |
| 4 | Songwe | 7.4% |
| 5 | Ruvuma | 5.8% |
| 6 | Shinyanga | 5.5% |
| 7 | Mwanza | 5.2% |
| 8 | Dar es Salaam | 4.9% |
📌 Takwimu hizi zinatokana na utafiti wa viashiria vya VVU/UKIMWI nchini (THIS Survey) na zinaweza kubadilika kulingana na mwaka au chanzo.
Sababu Zinazochangia Maambukizi Kuwa Juu Katika Mikoa Hii
- Shughuli za uchumi wa madini na biashara huria (migodini, mipakani)
- Uhamaji mkubwa wa watu (hasa kwenye mikoa ya biashara au pembezoni mwa mipaka)
- Ukosefu wa elimu ya kutosha kuhusu VVU/UKIMWI
- Tabia hatarishi za kijamii na kingono
- Utumiaji mdogo wa kinga na huduma za upimaji
Jitihada Zinazochukuliwa na Serikali
Serikali kupitia TACAIDS, NACP na Wizara ya Afya inatekeleza mikakati mbalimbali:
- Kutoa elimu ya afya ya uzazi na ngono mashuleni
- Kuelimisha jamii kuhusu upimaji wa hiari na matumizi ya dawa za ARV
- Kugawa kondomu bure kwa jamii
- Kutoa huduma za tiba na ushauri katika vituo vya afya
- Kupunguza unyanyapaa dhidi ya waathirika
UKIMWI bado ni janga linaloathiri maeneo mengi ya Tanzania, hasa mikoa ya kusini na nyanda za juu. Kwa kuelewa mikoa inayoongoza kwa UKIMWI Tanzania, tunapata nafasi ya kuchukua hatua stahiki — kuelimisha, kuzuia, na kuokoa maisha.
Elimu ni kinga. Fanya upimaji mara kwa mara na toa msaada kwa wengine kupitia elimu na ushauri.
Soma pia:
